Maphunziro kuchokera pa Mateyu 24. Kuwonongedwa kwa Yerusalemu—Tanthauzo Lake Masiku Ano

A.T. Jones mu Mbiri ya Babulo

The Signs of the Times, Novembala 21, 1900

MONGA za kuwonongedwa kwa Yerusalemu, taona kuti anali malingaliro onama a Sabata, otsutsana ndi owona, amene anachititsa mtundu wa Ayuda kukana, kuzunza, ndi kufuna kupha Yesu, ndi kuti kunali kukanidwa kumeneku kwa Iye kumene kunayambitsa chiwonongeko chimenecho. Ndipo anamkana, namupha, kuti angadze Aroma, nadzachotsa zonse malo awo ndi mtundu wawo; ndipo kumkana kwawo ndi kumupha Iye kunachititsa kuti Aroma abwere ndi kutenga zonse malo ndi mtundu wawo. Kukana kwawo kwa Sabata la Yehova, ndi kukanidwa kumeneko, kukanidwa kwa Iye amene anali ndipo ali Ambuye wa Sabata, kunapangitsa kuwonongedwa kwa mtundu umenewo.

Sikoyenera pano kulowa mwatsatanetsatane za kuwonongedwa kwa Yerusalemu ndi mtundu umenewo; zomwe zikudziwika bwino; ndipo, kuwonjezera apo, kuphunzira kwathu pano ndikupeza chokhudza chomwe chiri pa mutu waukulu wa kubweranso kwachiwiri kwa Ambuye ndi kutha kwa dziko. Tiyeni titsatire nkhaniyi mpaka kumapeto kwake.

Chida Chowononga.

Chida cha chiwonongeko cha Yerusalemu ndi mtundu wa Ayuda, chinali magulu ankhondo Achiroma: “Chifukwa chake pamene mudzawona Yerusalemu atazingidwa ndi magulu ankhondo, zindikirani pamenepo kuti kupasuka kwayandikira. Asirikali ankhondo okhawo amene analipo panthawiyo anali ankhondo Achiroma; pakuti "ufumu wa Aroma unadzaza dziko lapansi."

Ndipo magulu ankhondo a Aroma amene anazinga Yerusalemu pokwaniritsa mawu a Yesu olembedwa ndi Luka (Luka 21:20), anali “chonyansa cha kupasula, chonenedwa ndi Danieli mneneri, chilikuimirira m’malo opatulika,” m’kukwaniritsidwa kwa mawu a Yesu analembedwa ndi Mateyu. Mateyu 24:15.

Tsopano chonyansa cha kupasula—ulamuliro wa Chiroma—cholankhulidwa ndi mneneri Danieli, pamene chinalowa m’malo a mbiri yakale ndi ulosi, chikupitirirabe mpaka kudza kwa Ambuye ndi kutha kwa dziko.

Zindikirani kuti mu Danieli 7:7-11 anaona m’masomphenya chilombo chachinayi, ufumu wachinayi, umene ndi Roma, “wochitisa mantha ndi woopsa; "chirombocho chinalinso ndi nyanga khumi." Pamene Danieli anali kulingalira za nyangazo, panaphuka “nyanga ina yaing’ono, imene pamaso pake panazulidwa nyanga zitatu mwa zoyambazo zinazulidwa ndi mizu; ndipo taonani, m’nyanga iyi munali maso onga maso a munthu, ndi pakamwa pakunena zazikulu.”

Danieli anaona “nyanga yaing’ono” imeneyi m’kugwira ntchito kwake ndi kulankhula kwake, “kufikira Nkhalamba ya kale lomwe,” ndipo “chiweruzo chinakhazikitsidwa, ndi mabuku anatsegulidwa.” Ndipo pa nthawi ya chiweruzo anena iye, "Ndinapenya ndiye chifukwa cha mawu aakulu amene NYANGA INAYANKHULA: ine ndinapenyerera mpaka CHILOMBO chinaphedwa, ndipo thupi lake linawonongedwa, ndi kuperekedwa ku lawi loyaka."

Onani kuti iye anali kuyang’ana “nyanga yaing’ono”. Iye ankaganizira za “nyanga yaing’ono”. Pa nthawi ya chiweruzo iye anaona makamaka chifukwa cha mawu aakulu amene “nyanga inalankhula.” Ndipo anapenya kufikira—nyangayo inawonongedwa?—Ayi, koma mpaka “chilombocho chinaphedwa, ndi thupi lake linaonongedwa, ndi kuperekedwa ku lawi loyaka.” Izi zikumveketsa bwino lomwe kuti “nyanga yaing’ono” ndi kupitiriza kwa chilombocho, mumpangidwe wina; “nyanga yaing’ono” mokwanira kwambiri ili kupitiriza kwa mzimu ndi mikhalidwe ndi mphamvu ya “chirombo,” kotero kuti ikafika nthaŵi ya chiwonongeko cha nyangayo, m’malo monena kuti nyangayo inawonongedwa, iye amati CHILOMBO chinaphedwa ndi kuwonongedwa. Ndipo ichi chikupangitsa icho kukhala chomveka bwino kuti pamene chirombo chikulowa powonekera, icho chikupitirizabe, kokha pansi pa gawo lina, mpaka kudza kwa Ambuye ndi kutha kwa dziko.

Ndiponso: Mu Danieli 8:9-12, 23-25, mphamvu yomweyo ikuimiridwanso ndi “nyanga yaing’ono imene inakula kwakukulu”; ndipo ikupitirizabe kufikira chimaliziro cha dziko lapansi, pamene “idzathyoledwa popanda dzanja” pa kukhazikitsidwa kwa ufumu wa Mulungu, pamene mwala wosemedwa popanda dzanja, udzaphwanya ndi kutha maufumu onse a dziko lapansi, nukhazikika kwamuyaya. Ndipo mu ulosi uwu wa Danieli 8 mphamvu imeneyi ikutchulidwa mwachindunji kuti “kulakwa kwa kupasuka;” ku Danieli 11:31; 12:11 mphamvu yomweyo imatchedwa "chonyansa chopululutsa." Ndipo m’malo onsewa chilumikizocho chimasonyeza kuti chikupitirizabe kufikira “nthaŵi ya chimaliziro,” ndipo ngakhale kufikira chimaliziro.

Ndiponso: Mu Danieli 11:4 pali chizindikiro cha mgwirizano wa zochitika zomwe zimayitanira m'malo a uneneri ndi mbiri yakale mphamvu ya Chiroma. Ndipo pamene mphamvu ya Chiroma ilowa m’malo, Mawu amanena kuti zachitika “kuti akhazikitse masomphenyawo”—“ana a achifwamba adzadzikuza okha kuti akhazikitse masomphenyawo.” Izi zikusonyeza kuti mphamvu ya Aroma inali chinthu chachikulu cha masomphenya; kuti chirichonse chimene chinaperekedwa patsogolo pa kuwuka kwa ulamuliro umenewo, chinaperekedwa kokha ngati miyala yopondapo kwa nthawi imene mphamvu imeneyo idzauka; ndi kuti pamene mphamvu imeneyi inakwaniritsidwa, mu kuwuka kwake, cholinga cha masomphenya chinakwaniritsidwa—masomphenyawo anakhazikitsidwa. Ndipo pamene mphamvu imeneyo ikangolowetsedwa powonekera, iyo ikupitirira, ngati sichoncho mu gawo limodzi ndiyeno basi monga motsimikizika mu inzake, mpaka nthawi ya kudza kwa Ambuye ndi kutha kwa dziko.

Chotero, pamene Yesu anatchula “chonyansa cha kupululutsa chonenedwa ndi Danieli mneneri,” m’chinthu chomwecho Iye anakumbutsa zimene zikanapitirira kufikira kudza kwa Ambuye ndi kutha kwa dziko. Ndipo pamene Yesu anatchula mphamvu imeneyi m’nkhani yake yosonyeza chizindikiro cha kubwera kwake ndi mapeto a dziko lapansi, izi zikutsimikizira kuti m’ntchito ya ulamuliro umenewo pali chimene chili chophunzitsa ponena za kubwera kwake ndi kutha kwa dziko. Ndipo pamene Iye anatchula mphamvu imeneyi kuti ndi imene idzapereka Yerusalemu, ndiyeno ichi chikutsimikizira kuti pakuonongeka kwa Yerusalemu pali chiphunzitso cha kubwera Kwake ndi kutha kwa dziko.

Tsopano kunali kumukana kwawo kwa Ambuye Yesu kumene kunadzetsa pa anthu amenewo chiwonongeko cha mzinda ndi mtundu wawo ndi mphamvu ya Chiroma—chonyansa chakupululutsa. Ndi kusonyeza poyera kwa Mauthenga Abwino, tawona kuti kunali pakukana lingaliro la umulungu la Sabata la Ambuye kuti iwo anakana Mbuye wa Sabata, namzunza, nafuna kumupha, mpaka anamupha; kupulumutsa mtunduwo kwa Aroma, koma chomwe chinapangitsa kuti mtunduwo uwonongedwe ndi Aroma.

Ndiyeno, pambuyo pake m’mbiri yake, mphamvu ya Chiromayi, chonyansa chakupululutsachi, panthaŵi ya kukula kwa “nyanga yaing’ono” ya Danieli 7:8—ulamulirowu womwewo unakana lingaliro la Mulungu la Sabata, ndi kukhazikitsa lingaliro la munthu pa ilo; anakana Sabata loona ndi kukhazikitsa labodza kotheratu, ngakhale kukhazikitsa m’malo mwake tsiku lina—Sondo—mwa tsiku la Ambuye, tsiku la Sabata limene Mulungu analikhazikitsa ndi kuliika. Zinanenedwa ndi omwe adachita izi, "Zinthu zonse zomwe zinali zoyenera kuchita pa tsiku la Sabata, izi IFE tazisinthira ku Sondo." Malamulo anakhazikitsidwa ndi mphamvu ya Aroma kukakamiza onse kuvomereza lingaliro labodza la Sabata m’malo mwa loona. Onse amene akasunga Sabata la Ambuye anali “otembereredwa kwa Kristu,” ndipo aliyense amene sanavomereze zabodza, anali kuonedwa kukhala wolakwa ndi kupatsidwa chilango chochokera ku ulamuliro wa Roma—chonyansa chakupululutsa.

Ndipo chotsatira cha njira yachiwiriyi ya kukana Sabata la Ambuye chinali chiyani, ndi kumukana Ambuye wa Sabata? Kodi chinafikira mtundu wachiŵiri umenewo umene unachita zimenezo?—Nawonso unawonongedwa, ndipo unasesedwa padziko lapansi kotheratu monga mmene unaliri mtundu wa Ayuda umene poyamba unachita chinthu cholimba mtima cholimbana ndi kumwamba. Ufumu wa Roma unawonongedwa mofanana ndi mtundu wa Ayuda.

Phunziro kwa Amereka.

Ndipo tsopano, m’masiku otsiriza ano, m’masiku ano pamene tidziwa kuti kudza kwa Ambuye “kuli pafupi, inde pakhomo”​—m’masiku ano “chonyansa chakupululutsa,” mphamvu ya Chiroma, chilipo m’gawo losiyana ndi cha m’masiku a kuwonongedwa kwa Yerusalemu, ndiponso m’chigawo china chosiyana ndi chija cha masiku a chiwonongeko cha Ufumu wa Roma. Ndipo m’masiku ano chonyansachi chakupululutsa chikukakamirabe pa kukana lingaliro la Mulungu la Sabata, ndi kulowetsa m’malo mwake la munthu; kukana chowona, ndi kuvomereza, ngakhale mokakamiza, chabodza. Ndipo mu chinthu cholimba mtima cholimbana ndi kumwambachi, mu chinthuchi chomwe chachita kawiri, monga chitsanzo cha dziko lapansi, chiwonongeko cha mitundu, chonyansa chakupululutsa chapeza chichirikizo cha AMEREKA.

Amereka, monga momwe anachitira kale Yerusalemu, kapena monga anachitira kale Roma, anakana lingaliro la Mulungu la Sabata, ndipo anavomereza la munthu—“munthu wauchimo; nakana chowona, ndipo nakhazikitsa labodza, kuti likakamizidwe pa anthu onse ndi mphamvu ya Boma. Mu lamulo lake la 1893, lingaliro la Mulungu la Sabata linawerengedwa m’mawu Ake omwe kuchokera m’Mawu Ake omwe, ndiyeno ilo linayikidwa pambali mwadala ndi kukanidwa, ndipo limodzi labodza m’mbali zonse linavomerezedwa ndi kukhazikitsidwa pano ndi kuvomerezedwa ndi boma. Mtundu uwu, monga momwemodi anachitira Yerusalemu, kapena monga anachitira Roma, mwa kukana Sabata la Ambuye, mwa ichi wakana Ambuye wa Sabata.

Ndipo zotsatira zake ziyenera kukhala zotani? Kodi zotsatira zake zingakhale zotani? Kodi mtundu uwu tsopano ungachite bwino kuposa momwe zinakhalira mu Yerusalemu ndi Roma pochita chinthu chomwecho? Kodi tingayembekezere kuti zinthu zidzamuyendera bwino monga mmene iwo anachitira, popeza kuti wachita zimenezi pamaso pa ziwonongeko ziwiri zochenjeza dziko? Koma kodi chiwonongeko chidzafika bwanji pano chifukwa cha cholakwira cholimba mtima cholimbana ndi kumwamba chimenechi? Chinafika ku Yerusalemu ndi mphamvu ya Aroma. Chinafika ku Ufumu wa Roma ndi akunja Akumpoto. Chingadzere kuti chilango cha cholakwa ichi cha mfumu? — Chidza mu kunyezimira kwa ulemerero wonyeketsa wa kudza kwa Ambuye, ndi makamu ankhondo akumwamba akumtsata Iye, pa akavalo oyera, pamene mkamwa mwake mukutuluka lupanga lakuthwa limene Iye adzakantha nalo mitundu ya anthu. Chivumbulutso 19:11-21; Yoweli 2:1-11. Ndi chifukwa chake kuwonongedwa kwa Yerusalemu ndi chizindikiro kwa anthu a ku Amereka lero, ndi chifukwa chake ndi chizindikiro cha kubwera kwa Ambuye ndi mapeto a dziko lapansi.

Ndipo pamene “chonyansa chakupululutsa,” monga chiliri lerolino, Roma, monga momwe aliri m’gawo lake laposachedwapa, adzakhala atasonkhanitsa ku mfundo zake ndi pansi pa chikoka chake mafuko onse; ndipo pamene, mwa chitsanzo, ndi mphamvu, ndi chikoka cha Amereka chonyansa chakupululutsa chidzachita izi mogwira mtima kwambiri; ndipo pamene mwa mphamvuyo azapezanso chonyansa chakupululutsa chidzakhala chitakwaniritsa kamodzinso ndipo potsiriza kwa iye, kumwaza mphamvu ya anthu oyera mtima, ndipo adzakhala atapanga momwe kungathekere kukana kwa Sabata la Ambuye, ndi Ambuye wa Sabata; ndiye kwalembedwa, "Zinthu zonsezi zidzatha." Danieli 12:7. Ndipo monga mphamvu imeneyo idzakhala ya dziko lonse lapansi, kotero chiwonongeko chidzakhala cha dziko lonse lapansi — ndipo ichi pa kudza kwa Ambuye; pakuti “chonyansa chakupululutsachi,” “munthu wauchimoyu,” “chinsinsi cha kusayeruzikachi,” chiyenera kuthedwa “ndi mzimu wa m’kamwa Mwake,” ndipo zidzawonongedwa “ndi kuwala kwa kudza Kwake.”

Ndipo n’chifukwa chake kuwonongedwa kwa Yerusalemu ndi chenjezo kwa anthu onse apa dziko lapansi masiku ano. Ichi ndi chifukwa chake kuwonongedwa kwa Yerusalemu ndi chizindikiro, pakati pa “zizindikiro” zina za kubwera kwa Ambuye ndi kutha kwa dziko.

Ndipo ino ndiyo nthawi. "Konzekerani! Konzekerani! Konzekerani!"

ALONZO T. JONES.